Büyükşehir'de 6,5 saatlik kesin hesap maratonu!

Çiğdem CANPOLAT GÜÇTEKİN / AGORA MEDYA - İzmir Büyükşehir Belediye’sinin Mayıs ayı olağan meclis toplantısının 3’üncü oturumu gerçekleştirildi.

 

Yaklaşık 6,5 saat süren oturumda ESHOT ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kesin hesapları oy görüşüldü.

 

Görüşmeler sonrası kesin hesaplar oy çokluğu ile kabul edildi.

 

YETER: TOPLAM 34 BİN 109 ÇALIŞAN İLE YERİNE GETİRMİŞTİR

 

CHP grubu adına söz alan Candaş Yeter, “İzmir Büyükşehir Belediyesi görev, yetki ve sorumluluklarını; bünyesinde bulunan 5.964 memur, 96 sözleşmeli personel, 408 kadrolu işçi ve 27.641 şirket personeli olmak üzere toplam 34 bin 109 çalışanı ile yerine getirmiştir. Belediyemizin her bir çalışanına göstermiş oldukları emek ve çabadan dolayı teşekkür ederim. Bütçe giderleri kesin hesabına baktığımızda, 2024 mali yılı için dönem içi ek bütçe ile beraber 51,9 Milyar TL teklif edilmiş olup mali yılın sonunda öngörülen ödeneğin 50 Milyar 310 Milyon TL'si harcanmıştır. 2024 mali yılı gider bütçesinin gerçekleşme oranı %96,94 olup bütçe giderlerinin bir önceki yıla göre artış oranı %98'dir. Mali yılın sonunda bütçe gideri ve borç ödemeleri için gerçekleştirilen toplam harcama tutarı 54 Milyar 871 Milyon TL'dir. Ekonomik Sınıflandırmaya göre bütçe giderlerinin dağılımını incelediğimizde; Personel Giderlerinin 4 Milyar 135 Milyon TL gerçekleştiğini ve toplam harcama içerisindeki oranının % 8,22 olduğunu görmekteyiz. 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun norm kadro ve personel istihdamı başlıklı 49. Maddesinde, personel giderleri için belirlenen %30'luk yasal sınır aşılmamıştır. Sosyal Güvenlik Kurumuna Devlet Primi Giderleri 366 milyon 292 bin TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı %0,72'dir. Mal Ve Hizmet Alım Giderleri 16 milyar 832 milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı %33,45'dir. 2024 mali yılı içerisinde 4734 sayılı Kamu lhale Kanunu'nun istisnalar başlıklı 3'üncü maddesinin A bendi kapsamında, üretici kooperatiflerimizden 269 Milyon TL değerinde alım yapılarak kooperatiflerimize sağladığımız destekler devam etmiştir. 2024 mali yılı içerisinde Temsil ve Tanıtım Giderlerine 188 milyon 424 bin TL. harcama yapılmış olup toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı % 0,37'dir. Bir önceki mali yılda bu oran %0,74 seviyelerindeydi. Faiz Giderleri 2 milyar 356 milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam harcama içerisindeki oranı %4,68'dir. Cari Transferler 6 milyar 370 milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı %12,66'dır. 2024 mali yılı içerisinde ihtiyaç sahibi vatandaşlarımıza 124 milyon 346 bin TL, ihtiyaç sahibi öğrencilere ise 34 milyon 134 bin TL nakdi yardım yapılmıştır. Sosyal destek ve yardım amacıyla 191 milyon 591 bin TL değerinde yiyecek ve içecek, süt kuzusu projesi kapsamında ise 177 milyon 898 bin TL değerinde süt dağıtımı gerçekleştirilmiştir. Amatör spor kulüplerimize 161 milyon 230 bin TL nakdi yardım yapılmıştır” dedi.

 

İLLER BANKASINA ORTAKLIK PAYI İÇİN…

 

Ülkemizin içerisinde bulunmuş olduğu ekonomik kriz vatandaşlarımızın alım gücünü düşürmüş, akaryakıta gelen zamlar ve artan işletme maliyetleri ise ESHOT Genel Müdürlüğümüzün mali yapısını sarsmış olmasına rağmen, çok kıymetli İzmir halkına sağladığımız ulaşım hizmetlerinin; uygun bedelle, konforlu ve güvenli bir şekilde sunulması için 2024 mali yılı içerisinde ESHOT Genel Müdürlüğümüze 4 Milyar 640 Milyon TL maddi destek sağlanmıştır. Ayrıca indirimli ve ücretsiz toplu taşıma hizmetleri için 156 milyon TL transfer ödemesi gerçekleştirilmiştir. Sağlanan bu desteklerin toplam bütçe gideri içerisindeki oranı %9,53'tür. İller Bankasına ortaklık payı için, 2024 mali yılı içerisinde 888 Milyon 342 bin TL ödeme yapılmıştır. Sermaye Giderleri 16 Milyar 221 Milyon TL gerçekleşmiş olup, toplam bütçe giderleri içerisindeki oranı %32,24'tür. Bazı daire başkanlıkları nezdinde harcama kalemlerine bakıldığında; Fen İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından ulaşım yollarında asfalt kaplama bakım onarım ve düzenleme yapılması amacıyla 3 milyar 679 milyon TL, Buca Bornova arası sanat yapıları ve tünel bağlantı yolları yapılması faaliyeti için 1 milyar 256 milyon TL. Yollardaki yağmur sularının uzaklaştırılması ve dere ıslahı yapılması faaliyetleri için 204 milyon TL. Ulaşım Yollarında taşıt alt ve üst geçit yapılması işi için 107 milyon TL. Yaya alt ve üst geçitlerin yapılması faaliyetleri için 29 milyon TL tutarlarında sermaye gideri yapılmıştır.

 

Yapı İşleri Dairesi Başkanlığı tarafından, Atık Transfer İstasyonlarının kurulması amacıyla 28 milyon TL. Mezarlıklar ve Yeni gömü alanlarının düzenlenmesi için 182 milyon TL. Belediye Hizmet Tesisleri, Binaları ve Depoların yapımı bakımı ve güçlendirilmesi için 176 milyon TL. Modern, Yenilikçi temalı yeşil alanlar oluşturulması için 33 milyon TL. Yapı ve Alan ölçeğinde koruma canlandırma sağlıklaştırma proje ve uygulama faaliyetleri için 60 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Ulaşım Dairesi Başkanlığı tarafından, Deniz Ulaşım Hizmetlerinin Yürütülmesi için 1 milyar 121 milyon TL. Toplu Ulaşım Hizmetlerinin Yürütülmesi amacıyla 805 milyon TL. Yatay ve Düşey Trafik işaretlerinin geliştirilmesi bakım ve onarımı için 85 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

 

Raylı Sistemler Dairesi Başkanlığınca Buca metrosu için 2 milyar 825 milyon TL. Fahrettin Altay Narlıdere kaymakamlık metrosu yapım faaliyeti için 1 milyar 139 milyon TL. Tramvay Hatları yapım faaliyetleri için 369 milyon TL. İzmir Banliyö Sisteminin Geliştirilmesi ve projesine ilave hatlar yapılması amacıyla 137 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

 

Makine İkmal, Bakım ve Onarım Dairesi Başkanlığı tarafından, Araç ve iş makinesi alımı için 250 milyon TL. Temiz enerji kullanan araç filosunun genişletilmesi için 27 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı tarafından, Kentsel ve Kırsal açık yeşil alanlar projesi için 104 milyon TL. Güney Alanları Bakım hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla 22 milyon TL. Ağaçlandırma Şube Müdürlüğü faaliyetlerinin yürütülmesi için 34 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

 

İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanlığınca, Kent Temizliği Hizmetlerinin Yürütülmesi faaliyetleriyle alakalı 774 milyon TL. Sıfır atık yönetimi faaliyetlerinin yürütülmesi amacıyla 80 milyon TL. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca, İzmirnet Fiber Optik altyapısının işletilmesi ve yaygınlaştırılması için 42 milyon TL. IP tabanlı iletişim ve entegrasyonun sağlanması için 13 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır.

 

Emlak Yönetimi Dairesi Başkanlığınca, kamulaştırma faaliyetleri için 269 milyon TL sermaye gideri yapılmıştır. İzmir Büyükşehir Belediyesi, bağlı kuruluşları ve hissedarı olduğu şirketler 2024 mali yılı içerisinde toplam 22 milyar 700 milyon TL yatırım yapmıştır. Sermaye Transferlerine baktığımızda 11 ilçe belediyesine ortak hizmet protokolü kapsamında 253 Milyon TL destek sağlanmış olup, sermaye transferlerinin toplam harcama içerisindeki oranı %0,50'dir.

 

Borç verme hesabına bakıldığında, Gerek dünyamızda gerekse ülkemizde yaşanan ekonomik kriz ve bu krizle birlikte vuku bulan enflasyonist, istikrarsız ve öngörülemez ekonomiden, Belediyemizin hissedarı olduğu şirketlerin asgari düzeyde etkilenmesini sağlamak amacıyla sermaye artırımı ve azaltımı yoluyla 3 milyar 774 milyon TL bütçe gideri yapılmıştır. Gerçekleştirilen bu bütçe giderinin toplam harcama içerisindeki oranı %7,5'tur. İzmir Büyükşehir Belediyesi 2024 mali yılı içerisinde kent içi ulaşımdan sorumlu bağlı kuruluş (ESHOT) ve şirketlerine (İZBAN, İZULAŞ) belediye bütçesinden 6 Milyar 513 Milyon TL destek sağlamıştır. Sağlanan bu desteğin bütçe giderleri içerisindeki oranı ise %12,94 tür.

 

Bütçe gelirleri kesin hesabına bakıldığında, 2024 Mali Yılı için 45 Milyar 850 Milyon TL teklif edilmiş olup mali yılın sonunda öngörülen gelirin 42 Milyar 328 Milyon TL gerçekleştiği görülmüştür. 2024 mali yılı gelir bütçesinin gerçekleşme oranı %92,32 olup, bütçe gelirlerinin bir önceki mali yıla göre artış oranı % 66,40'tır. 2024 mali yılı içerisinde tahsil edilen 42 Milyar 328 Milyon TL geliri, Ekonomik sınıflandırmanın 1'inci düzeyinde incelediğimizde; 01-Vergi Gelirleri 146 milyon 600 bin TL, 03-Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri 1 Milyar 886 milyon TL, 04-Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirleri 304 bin TL, 05-Diğer Gelirler 40 Milyar 207 milyon TL, 06-Sermaye Gelirleri ise 87 Milyon 196 bin TL gerçekleşmiştir. Belediyemizin gelirlerinin yüzde 92,26'sı 5779 sayılı yasa çerçevesinde genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamı üzerinden ayrılan paylardan oluşmaktadır.

 

Finansmanın ekonomik sınıflandırılması kesin hesabına bakıldığında; İzmir Büyükşehir Belediyesinin 2024 mali yılı sonu itibariyle iç borç stok tutarı 7 Milyar 657 Milyon TL, dış borç stok tutarı 19 Milyar 908 Milyon TL olmak üzere toplam borç stoku 27 Milyar 565 Milyon TL'dir. Belediyemiz, bağlı kuruluş ve şirketlerinin 2024 mali yılı sonu itibariyle toplam borç tutarı 35 Milyar TL olup borç artışının 1 Milyar 755 Milyon TL'si olumsuz kur farkından kaynaklanmaktadır. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin 2024 mali yılı TAŞINIR MAL YÖNETİMİ KESİN HESABI incelendiğinde, Belediyemizin toplam 5 Milyar 575 Milyon TL değerinde taşınır malının olduğu görülmektedir.”

 

TEKİN: MANİPİLASYON OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM

 

Manipülasyon iddiasında bulunan AK Parti Meclis Üyesi Ercan Tekin, “Rakamları değil gerçekleri göstererek konuşmanın daha doğru olduğunu düşünüyorum. 2024 yılı değerlendirmesini yaptığımızda aslında yapmadığımız ancak icrasını gerçekleştirdiğimiz hesap olarak karşımızda duruyor. 9 ayını bizim gerçekleştirdiğimiz kesin hesabı konuşuyoruz. Belediyelerde meclislere verilen görevler var. Sadece rakamdan ibaret değil. Geçen sene de konuşurken ‘Performans kriterlerini yaparken gerçekçi ölçülebilir olmasına dikkat edin’ demiştim. Bugün aynısını tekrar etme zorunluluğu doğmuş durumda. Ulaşım yollarında asfalt bakım onarım gerçekleşmesi 3 milyar 619 milyon. 1 milyon 100 bin ton asfalt dökeceğinizi vaat ettiniz 478 bin ton gerçeklemiş. Harcama üzerinden yaptıklarını başarı olarak görüyorsanız ciddi bir görüş ayrılığı söz konusu. Ben bunu manipülasyon olduğunu düşünüyorum. Geçen sene 2024 için birçok önerim olmuştu. Bizim aramızdaki en büyük fark ne? Biz neden konuşuyoruz, siz sonuç konuşuyorsunuz. Önümüzdeki sene rakamlar üzerinden değil oranlar üzerinden değerlendirmenin yapılması gerektiğinin gerektiğini düşünüyorum. Hedefler tutmuyor. Neden? Denetim Komisyonu üyesi olarak gördüğüm bazı konuları paylaşmak isterim. İhalelerde planlama süreçlerinizle ilgi ciddi sıkıntılarınız var. Süre uzatımlarının sebeplerine baktığınızda neyin ne olduğunu anlayabilirsiniz. Parası hazır olmayan şeylerin ihalesini yapıldığı gördüm. Bütçesel olarak zaten bir sıkıntımız var ödeme zorluğu yaşıyoruz. Bir mail var satın alma dairesinde. Satın alma dairesinin maline verilen cevap ‘ödeme konusundaki şartlarınız şirket politikasına ve ticari şartlara uymadığı için’ kabul edilmiyor. Kurumsal kimliğe bu mail yakışıyor mu? Böyle bütçe disiplini sağlayamazsınız. Bir hata yapılıyor bunla ilgili neden ve nasıl yaptık, bütçeye ne kadar yük geldi gibi konuları sorguladığınız düşünüyor musunuz? Bunları sorgulamayalım mı? Yanlışları söylemeyelim mi? Kürsüye çıkıp neyi söylememizi bekliyorsunuz? Tun Bey 27 binle alıp 35 bin personelle teslim ediyor. Cemil Bey’in en mustarip olduğu konu buydu. Personel fazlalığı olduğu düşünülüyor. Denetimde gördüğüm bir gerçek var. Fazla personelimiz var diyoruz 2014 yılından hala izin kullandırmıyoruz personele. Baktığımızda totalde izin kullanma personeller için 1 milyon gün. Bunun bütçeye getirdiği yükün farkında mısınız?  Şekeri, çayı Van’dan almaya başlamışız. İzmir’de yok mu? Neden Van’dan alıyoruz? Cemil Bey’in kişiliğine ve şahsına saygı duyuyorum. Ancak en zor durumda olan kişinin Cemil Bey olduğunu düşünüyorum. Bir önceki yıl hunharca harcanmış bir bütçe var. Özeleştiri yaparak bir şeyleri düzeltme iradesini koymanızı rica ediyorum. Başkanın vizyonu bürokratlarının vizyonu ile aynı paralelde ilerlemiyorsa maalesef belediye o noktaya ulaşamıyor. Bütçenin yüzde 5’ini faize harcıyoruz. 9’uncu ayda yapılan ek bütçeyle birlikte açıklandı. Zaten siz ek bütçe yaptıysanız ‘bütçeyi doğru planlayamadık ek bütçe ile kapattık’ demektir. İktidar koltuğunda oturuyorsunuz bahane üretme şansınız yok çözüm üretmek zorundasınız. Rakamları konuşmak bizi bir yere vardırmıyor” dedi.

 

EN MAJÖR KONU

 

ESHOT ile ilgili de konuşan Tekin, “ESHOT ile ilgili en majör konu. 51 milyon metreküp akaryakıt harcıyorsunuz. Bu kanun mu neden düşüremiyoruz. Bir şeyler yapıyor yönetimin bir mücadelesi var ancak biz bir sonuç görmek istiyoruz.  Bekliyorum. Önümüzdeki sene bunların hepsini kontrol ederek bu kürsüde olacağım. ESHOT için elimizden gelen tüm desteği veriyoruz. Bütçe ile ilgi talepleri 6 milyardı 4,5 milyar bütçe verdi İzBB. Ne yaptılar kredi çekip bir de faiz yüküne girdiler. ESHOT’daki en tehlikeli okun fazla mesai. Bir şoför 800 saat mesai yapıyor. Kanuna aykırı bu. İş güvenliği açsından sıkıntılı. Burada bir iyileştirme yapacağınıza inanıyorum ancak bunu hemen yapmanız lazım. Yaptıklarınız için teşekkür ediyoruz ancak yapmadıklarınız için de eleştiriye açık olun” diye konuştu.

 

YETER: YÜZDE 25’E YAKINDIR

 

Yeniden söz alan CHP’li Meclis Üyesi Candaş Yeter, “Kesin hesapta rakamlar, faaliyet raporunda faaliyetler konuşulur. 1 milyon 100 bin ton asfaltın neden 400 bin ton gerçekleştiği eleştiri oldu. Asfalt serimi ile ilgi konulan hedefe ulaşılamadığı doğru. Yeni yolda 72 bin hedefini 89 bin gerçekleştiği görülecektir. Personel giderlerini yüzde 27 olunması fazla bulundu. 2024 yılı içinde merkezi yönetimin harcaması yüzde 25’e yakındır” ifadelerini kullandı.

 

SÖNMEZ: BÜTÇENİN ÇOĞU MAAŞ ÖDEMELERİNE KAYMAK ZORUNDA KALIYOR

 

CHP’li Meclis Üyesi Elvin Sönmez, “Bu kadar ekonomik parametrelerde bu kadar değişiklik varken İzmir bağımsızlığını ilan etmedi genel ekonomiden bağımsız hareket etmemiz mümkün değil. Bir mailden bahsedildi… Bu hale gelmesindeki sebep sadece İzBB değildir. Hangi ile ve ilçeye giderseniz gidin benzer maillerin atıldığını ben size bulabilirim. Yapılan süre uzatılmaları hakkında Cumhurbaşkanı kararnamesi var. Gelir ve gider arasında açılan ve büyüyen bir makas var.  2022 yılında 4 bin olup 2025’de 29 bin olan asgari ücret. 3 yılda 5 katına çıktığını gösteriyor. Ekonomik olarak yoksulluğun bu kadar attığı ortamda personelin refahını sağlanabilmesi için maksimum çalışmalar yapılıyor. Bütçenin çoğu maaş ödemelerine kaymak zorunda kalıyor. Öncelikler maaşlar ve maaşların iyileştirilmesi” dedi.

 

ATMACA: BİRİ ÖZELLEŞTİRME DİĞERİ TAŞERON

 

AK Parti Grup Sözcüsü Uğur İnan Atmaca ise, “Arkadaşlar merkezi hükümeti eleştirirken İzmir’den bağımsız düşünemeyiz diyorlarsa kesin hesabı konuşurken de sağa sola değinmeler olabilir. Kentin kronikleşmiş sorunları var. Gelirlerimiz yüzde 92 gerçekleşmiş ancak kentin kronik sorunlarını hangisini çözebilmişiz bunlar bakmak lazım. 42 milyar TL civarında. Merkezi hikmetten gelen paylar 39 milyar TL. Yani yüzde 92’ü merkezi hükümetten gelen paylar. Hep engelleniyoruz mottosu oluştu ancak bunlara bakınca çok da engellenmediğini düşünüyoruz. Şirket personellerini de işin içine katınca çok ciddi boyuta geliyoruz. Emekçi kardeşlerimizin yaşadığı stresler var. CHP’nin ilkesel olarak karşı durduğu 2 konu var. Biri özelleştirme diğeri taşeron. İzBB’ye bakınca bu iki konuda at başı gittiğini görüyorum. 33 şirket üzerinden ne yapıldığını göremiyorum. Ciddi taşeron çalıştırıldığını görebiliyoruz. CHP’nin ilkesel olarak karşı çıktığı konuda İzBB neden düzenlemeye gitmiyor? ETÜT ve projeler daire başkanlığına 155 milyon ödenek ayrılmış. 72 milyon bütçe gideri olmuş.  Yapı İşlerine 2 milyar 578 milyon ayrılmış, 1 milyar 525 milyon gerçeklemiş. Kentsel dönüşüm daire başkanlığının bütçe gideri 93 milyon TL. Bu ödeneklerle ne yapılabilir? Biz yönetim anlamında elden geçmesinin gerektiğini düşünüyorum. Kentsel dönüşüm anlamında da kendimizi gözden geçirmemiz lazım. Bizim de size iletileceğimiz konularında üstünden geçmek gerektiğini düşünüyorum. Üstümüze düşen bir şey olursa tabi ki yapmaya hazırız” diye konuştu.

 

YILDIZ: BAHANE SİYASETİ

 

Söz alan AK Parti Grup Başkanvekili Hakan Yıldız ise, “Burada kesin hesap görüşmesi yapıyoruz. CHP’li hatipleri dinleyince ‘bizim kesin hesabımız yok bizim hesabımızı kesmeyin biz alışkanlık yaptık size hesaplar söyleyelim, sizin icraatlarınınız eksikliklerinizi söyleyelim’ deyince altı boş geldiler. Her şeyden önce stratejik plan yapar burada tartışırız. Sonra bütçesini yaparız sonra faaliyet raporunu konuşuruz sonra kesin hesabını konuşuruz. Yani bunların birbirinden ayrı olma ihtimali yok. Kesin hesabı rakamlar gibi görürseniz bir şeyi eksik yapmış olursunuz. İzBB yani 4,5 milyon İzmirlinin yaşadığı bu kentin kronikleşmiş, yönetim anlayışısınız sonucu olarak ortaya çıkmış kötü tabloları konuşmak istiyoruz. Gelin İzmir’i konuşalım.  Tasarruf odaklı bütçeler yapması gerektiğini niye ıskalıyoruz belediyelerin. Günü kurtaran gidere odaklı bütçeler yapıyoruz. 2024 yılı içinde gider bütçemiz 50.3 milyar TL. İlginç olan şey şu; Ekonomik kriz ülkenin içinde bulunduğu şartlar deniliyor… Bu sizin açınızdan bitmedi. Size bir miras kalmış. Kendi eksikliklerinizin, neden yapmadığınızı konuşmayıp sürekli bir bahane siyaseti. Ben yeni dönemin iyi niyetle kredisini vermiştik. Tunç Bey bütçesini denk getirmiş ve az da olsa fazla vermiş 2023’de.  1 yıl önce eleştirdiğimiz Tunç Bey döneminde denk bütçe oluşmuş. Siz ne yapmışsınız? Yüzde 16 açık vermişsiniz. 2023 yılı döneminde eleştirdiğim Tunç Bey dönemi yüzde 35 sermaye giderleri yapmış:. Siz ne yapmışsınız? Yüzde 32’ye gelmişiz. 3 aylık raporlarda yüzde 26’ya düştünüz. Yatırım bütçemiz kademeli olarak iniyor ve inmeye devam ediyor. Rakamlarla baktığımızda personel rejim yönetimi ile ilgli Aziz Bey 27 bin kişi ile bırakmış. Sıfır SGK ve vergi dairesi borcu. Kredi notu yüksek İzBB… Yine o dönem de AK Parti iktidarı vardı. Aziz Bey o kadar doğru yönetmiş ki para politikasını karşılığında sıfır vergi ve SGK borcu ile devretmiş. Sonra yönetim değişti ve Tunç Bey geldi. O devrederken 34 bine çıkmış. Emekli olanlar ve ayrılanlar birlikte o rakamın 5 yılın içinde 13 bin yeni kişi alınmış İzBB’ye. 2023 seçimlerine girerken en büyük SGK ve vergi afları getirildi. O aflardan İzBB şirketleri faydalandı. Hakkı teslim ediniz. Bizim arkadaşlarımız benim 5 yıl önceki süreçlerinde de ESHOT bütçesine oy birliği verdi. İZDOĞA şirketi İZSU’ya personel istihdam ediyordu. Bu şirkete bize mal ve hizmet laımı faturası kestik SGK ve vergi ücretlerin ödedik ancak onlar bunu ödemedi. Bunun sorumlusu AK Parti mi? Bunun kötü bir yönetimle eleştirdiğiniz iktidarımızla ne alakası var? Siz 4 yıl önce oluşturduğunuz kötü faturanın hesabını verin önce millete. Bu şirkete SGK ve vergi primlerini ödedik mi ödemedik mi? Yatırmayandan hesap sormayanların AK Parti’ye neyin hesabını soruyorsunuz? Bu arkadaşlar yatırmamış şimdi de yatırmadıklarının bedelini bir daha ödüyoruz ve diyorsunuz ki kesintiye uğradık. Cemil Bey döneminde emekli olan personel sayımız yaklaşık bin 400… Şuan personel sayımız 34 bin 109. Yani Tunç Bey’den 100 düşmüşsünüz. Emeklileri düşünürsek ki bırakanların sayısı ende yok. Net bin 300 personel almışsınız. Benim tezim aksiyse ilgili arkadaşlar cevap verir. Yönetilmesi mümkün olmayan borcu borçla döndüren bir belediye halindeyiz. Borçlanma kısmı ile bakalım. 7.39 milyar borçlanmışız. 2025 bütçesi içinde 5.5 milyar borçlanma yetkisi aldınız bunu tükettiniz, 6 milyarlık daha borçlanma yetkisi aldınız. Yani oy verdiğiniz işler belediyi batağa sürüklemeye devam ediyor. Bunu tartışmayacaksak kentte bir yere gitme şansımız yok.

 

BU PARALAR NERELERDEN?

 

İzmir 40 verdi 1 aldı diyorsunuz…  693 milyar bir para. O para 703 milyar TL. 2024 yılı itibari ile İzmir’de tahsilatı yapılan para 703 milyar TL. Bu paralar nerelerden? Kurumsal vergisi, ÖTV gibi kalemler. Geçtiğimiz yıllarda da ifade ettim. Bu paranın 280 milyar lirası ÖTV’den geliyor. Türkiye’deki tüm sigara fabrikalarının merkezi İzmir. CHP bu ülkenin kurucu partisi. 1924 anayasasın temelini 6 okunuz oluşturuyor. Gelelim hesaba…  Sigara fabrikalarından ödenen vergiyi düşelim. İzmir2in ödediği vergi 423 milyar TL. Ne kadarı İzmir’e gelmiş? 215 milyar TL’si geri gelmiş. İzmirlimizin ürettiği cebimizden çıkardığımız vergilerin toplamının yüzde 50’sini geri almışız. Nereye geri almışız? Bunun yüzde 59’u personel gideri. SGK’ye yüzde 7.5 ödemişiz. Mal ve hizmet alımına yüzde 13 ödemişiz. Sermaye giderleri… İzmir’de toplanan para 423 milyar ise bunun 38 milyarı sermaye gideri olarak harcamışız. Bu da yüzde 10’a denk geliyor. Buna merkezi hükümetin projelerinden gelen paylar ayrı. Bu rakamlarla algıyı bir kenara bırakalım. Tabii ki gönül ister ki bu rakamlar daha da artsın. İstanbul toplanan vergilerin yüzde 44’ünü veriyor. Kocaeli İzmir’den daha fazla veriyor. 81 vilayetimiz olan bu muazzam ülkemizde 11 ilimiz kendi giderini karşılayabilir durumda. Geri kalan illerimizi bu vergilerden gelen paylarla döndürebiliyoruz. Bu az bunu arttırın demek farklıdır.

 

AÇIK DAVET VE ÇAĞRI

 

Dünya Bankası Kredisi… Ankara’ya bir yazı yazalım sonra bu mecliste eleştiri alırken meclis üyelerine yollayalım sona onlar yazdık desinler anlayışı ve bürokratlarımızda. Dünya Bankası Kredisi ile iğli başvurduk denildi.  İzmir genelinde 2020 yılında başlattığımız hasar tespit çalışması var. O gün de sorduk. Siz buna başlıyorsunuz ancak çıkan sonuçta ne yapacaksınız dedik.  Şimdi tespit ettiğiniz yazıları yazıyorsunuz. Kredi yetkisini yürütülmesini talep ediyorsunuz. Bu kredinin dünya bankası mevzuatları gereği gelmeyeceğini bu talebi yazanlar da biliyor. Çünkü bireysel başvurmanız lazım. Bu kadar açık mevzuat varken biz kurumsal talepte bulunuyoruz. Açık davet ve çağrı. Tespitleriniz ile ilgili gelin daire başkanlığımıza gidelim dosyanın takipçisi olalım bunlara bu krediyi kullandıralım. Ancak bunu meclis siyasetinin ucuz siyasetini yapmayalım. Acil olarak mali disiplin, personel yönetimi şart. Popülist politikalarla yürüttüğünüz kendinizi sendika başkanına mahkum ettiğiniz anlayıştan kurtulun. Onun eşi dostuyla doldurulmuş bir belediyedir bu belediye. Depremle boğuştuğumuz dönemde meclisi basma anlayışını gösteren bir temsilcidir. Meclisin demokratik iradesini ayaklar altına almıştı.”

 

İNANÇ: İZBB BORÇLARINI ÖDEMİŞTİR

 

CHP Grup Başkanvekili Altan İnanç ise, “Çok önemli tartışmalar yapıyoruz. Arkadaşlarımız rakamlarla açıkladılar.  Ben çok polemik yapabilen bir siyasetçi değilim. Ben siyasette haklı olmayı önemsiyorum ve değerli buluyorum. Siyasi yaşamım boyunca buna önem verdim.  Bu mecliste bir yıl öncesinden başlayan ve bugüne gelen yaptıklarımızı konuştuk. Hizmet eden herkesten Allah razı olsun. Bu görevleri yapan hiçbir arkadaşımız hiçbir şey yapmayayım, hizmet etmeyeyim diye düşünmemiştir. Karınca kararınca hepimiz kente hizmet etmek için seçilmiş bulunmaktayız.   Bizim niyetimizi sorgulamayın.  Harcanan her kuruş parayı yerini bulsun hedefine ulaşsın diye büyük gayret gösteriyoruz. Bu kentet her sabah bin 300 otobüs sefere çıkıyor. Niye? Hemşerilerimiz sabah kalkar kalkmaz işine giderken geç kalmasın diye. Kolay anlatılabilir… Bu emekler az emekler değil. Son 1 yılda hizmet kalemlerine ulaşma zorluğunun bazı kalemlerde 5 kat bazı kalemlerde daha fazla arttığını görüyoruz. Belediye bütçensin artış oranı 2.9’dur. Ben CHP grup başkanvekili olarak söylenen hiçbir eleştiriden rahatsız değilim. Yapılan her eleştiriden sonuç çıkarma derdindeyiz. Biz yönetim anlayışımıza kamucu, adil davranacağız. Bu niyetimizin sorgulanmasına da tahammülümüz sınırlıdır. Ülkemiz 2018’den başlayarak önemli ekonomik zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Bu Türkiye’nin gerçeğidir. 2002’den bu yana iktidar olan arkadaşlarımız asgari ücret 22 bine çıkmışken işçi kardeşlerimiz bu ücretle gönül rahatlığı ile geçinebiliyor mu? İzBB’nin SGK ve vergi borçları vardı. 1 Nisan 2024 yılında iştiraklerimiz haricinde İzBB borçlarını ödemiştir. Ancak geriye dönüş İzBB’nin üzerinde yük kalan rakamlar… İzBB SGK borçlarını vergi borçlarını yapılandırmak için yüzde kaç faiz ödemektedir kendi devletine? Bu sürdürülebilir değildir. İzBB bu borç yükünde kurtulabilmek için yüzde 48 faiz ödemektedir. Bu faizin ekonomik literatürde karşılığı neye denk geliyor? Borcu borçla ödeyemeyiz diyoruz. Doğrudur. Kurtuluş ve çözüm nedir? Silin faizleri, kalanı da taksitlendirin. Gelin bunu yapalım.  Bir siyasi bakışı değiştirin. Türkiye’nin idari yapısı ikili sistem üzerinden yürümektedir. Belediyeleri silkeleme sözünü nasıl yorumlayalım? En hafif değişimi ile doğru değildir. Merkezi hükümet gibi yurttaşlarımızın ödediği vergileri yurttaşlarımızın standartlarını yükseltmek için göreve seçildik. Bizi silkelemeyin yardım edin. Yatları olanlara KDV ve ÖTV’siz yakıt veren devletimizin belediye otobüsüne koyduğu mazotu da ÖTV’siz ve KDV’siz yapın. Sonra telef edelim dendi. Etmeyin, yapmayın! 19 Mart’tan bu güne hazinemizin rezervlerinden eriyen rakam 60 milyar dolara dayanmış. Yapmayın. Bu ülkenin helal parası. Mali Bakanımız yurtdışından kredi bulmak için ülke ülke geziyor. Türkiye Cumhuriyeti kredi bulmak için Dünya Bankası’ndan İMF’den dilenmeyecek hale gelsin” dedi.

 

YILDIR: KONUŞURKEN TUTARLI OLMAK GEREKİYOR

 

Başkan Vekili Zafer Levent Yıldır, “Her şeye bütüncül bakmamız lazım. Kamuda işe girmeyi mülakatlarla engellediniz diye düşünüyorum. İnsanların ister istemez belediyeye yönelmesi söz konusu. Belediye kurtuluş noktası oluyor. Çok insan çalışıyorsa bu yüzden çalışıyoruz. İzmir’e yapılan yatırımların yetersiz olduğu hep birlikte konuştuk. Bu en azından su konusunda bile böyleydi. Kocaeli körfezini temizleyen hükümet niye İzmir körfezinde yok? Kocaeli körfezini temizleyen hükümet siyah suyu sergiliyor. Bunları konuşurken tutarlı olmak gerekiyor” dedi.

Çiğdem Canpolat